Havaalanına her zaman erken gelmeye çalışın. Uçuş kaydına yetişmek, tüm kontrol aşamalarını geçmek, bagajları vermek ve muhtemelen duty-free’lere (gümrüksüz satış mağazaları) uğramak için zamanınız olmalıdır.
Havaalanında en az iki belgeye ihtiyacınız olacaktır: pasaport ve bilet (kağıt veya elektronik). Türkiye’deki uçuşlar için yurt içi kimlik belgesi, uluslararası uçuşlar içinse pasaport ibraz etmeniz gerekmektedir.
Yurt dışına uçuyorsanız büyük olasılıkla vizeye ihtiyacınız olacaktır. Vizeyi elçiliklerden veya vize merkezlerinden alabilirsiniz. Vizenizi seyahatinizden bir süre önce almanız tavsiye edilir (örneğin Schengen vizesi almak için uçuşunuzdan birkaç hafta önce başvuruda bulunmalısınız). Ancak bazı ülkeler, gelen turiste vizeyi ülkeye girişte de verir. Bazı ülkelerde ise Türkiye ile karşılıklı vize muafiyeti anlaşması bulunmaktadır.
Aktarmalı uçuş yapıyorsanız transit vizeye ihtiyacınız olup olmadığını kesinlikle öğrenmelisiniz. Bu vize de önceden alınabilir.
Bazı havayolu şirketleri uçağa internet üzerinden kayıt yapılmasına (online check-in) izin verir. Aynı havaalanında olduğu gibi sisteme kendi bilgilerinizi girip biniş kartınızı alabilirsiniz. Bu işlem havayolu şirketinin sitesinden ve bazen de havaalanı sitesinden yapılabilir.
Online check-in’in avantajları:
Online check-in her havaalanında, her uçuş için bulunmaz. Normal kayıt yaptırmanız gereken bazı durumlar vardır. Bu durumlar şunlardır: yanınızda ücretsiz biletle çocuk yolcu varsa, engelli birisine refakat ediyorsanız, hayvan veya sanat eseri taşıyorsanız.
Uçakta taşınabilecek bagaj türlerine ilişkin dünya çapında genel bir standart bulunmamaktadır: bu, ülkeye ve havayolu şirketine göre değişiklik gösterir. Ancak çoğu havayolu şirketinde geçerli kurallar vardır.
Örneğin el bagajında ve uçakta taşınmasına izin verilmeyen madde ve eşyaların listesi:
Bagajlarda genel olarak yukarıdakiler hariç her türlü maddeye izin verilir.
El bagajında ise durum biraz daha farklıdır. Eğer el bagajınızda bulunan bir eşyanızın uçak içerisine alınıp alınmadığından şüpheniz varsa bundan mutlaka emin olmalısınız. Havayollarının çoğu şunları beraberinizde almanıza izin verir:
Bu kuralların (özellikle de sıvı taşıma kurallarının) her an değişebileceğine dikkatinizi çekeriz. Bunun yanı sıra havaalanı yönetimi ve havayolu şirketi de bu eşyalara başka kısıtlamalar getirebilir.
Nereye uçarsanız uçun, uçağa binmeden önce güvenlik kontrolünden (özel kontrol) geçmeniz gereklidir. Bu tüm havaalanlarında zorunlu bir kuraldır. Kontrolün amacı el bagajınızda veya bavulunuzda yasak olan herhangi bir şey taşıyıp taşımadığınızı kontrol etmektir.
Bazı havaalanlarında bagaj, yolcunun huzurunda veya yolcu olmadan da kontrol edilebilir. Aynı anda hem biniş kartı alıyor hem de bagajınızı veriyorsanız bu durumda bagajınız siz olmadan kontrol ediliyordur. Yalnızca el bagajının kontrolü sizin huzurunuzda, doğrudan uçağa binmeden önce yapılır. Diğer durumlarda ilk önce yolcu kaydından daha sonra da özel kontrolden geçilir. Bu durumda taşıdığınız her şey sizin huzurunuzda kontrol edilir.
Birçok havaalanında girişte ek metal detektörler bulunur. Bu detektörlerin bulunduğu yerde kuyruk oluşabilir.
Uluslararası uçuşlardan önce genellikle ilk önce gümrük kontrolü yapılır, ardından kayıt gerçekleştirilir, sonra da pasaport ve vize kontrolü yapılır. Varış yerinde bu işlemin tam tersi gerçekleşir: ilk olarak pasaport kontrolü daha sonra bagaj alımı ve son olarak da gümrük kontrolü yapılır. Varış ülkesinde gümrük kontrolünden, gümrüğe bildirecek eşyaları olanlar geçer (örneğin büyük miktarda nakit para veya altın dolu bir sandık gibi). Bu yolcular kırmızı koridordan gönderilir, kalanlar ise ek kontrol olmaksızın yeşil koridordan geçerler.
Uçağın çok fazla gecikmesi ve aktarma uçuşunuzun riske girmesi halinde havayolu şirketinin temsilcisine başvurmanız gerekmektedir. Havayolu şirketinden gecikmenin nedenini ve tahmini uçuş saatini öğrenin. Sorun hava şartları değilse havayolu şirketinden sizi aynı şirketin size uygun başka bir uçuşuna yerleştirmesini isteyin. Havayolu şirketleri siz hiçbir ek ücret ödemeden mümkün olan en kısa sürede size yer sağlamakla yükümlüdürler.
Uçuş, havayolu şirketinin hatası nedeniyle iki saatten fazla gecikmişse havaalanında yemek için kupon alabilirsiniz. Uçağın (gece 6 veya gündüz 8 saatten) fazla gecikmesi halinde havayolu şirketi size yalnızca yemek değil aynı zamanda otelde konaklama imkanı da sunmakla yükümlüdür. Türkiye’nin de dahil olduğu birçok ülkede ve Avrupa Birliği ülkelerinde bu standartlar yasalarla belirlenmiştir.
Havayolu şirketinin size yiyecek ve konaklama sağlamaması durumunda yiyecek, konaklama, havaalanına geliş ve havaalanından gidiş taksi ücretlerine ait faturaları saklayın. Havayolu şirketi sizin tüm bu masraflarınızı size geri ödemek zorundadır. Uçuşun gecikeceğine dair onay talep etmeyi unutmayın. Bu onay, bilet veya belge üzerinde bir işaret şeklinde olabilir. Bu kurallar hem normal hem de charter uçuşlar için geçerlidir.
Aktarmalı uçuyorsanız ve uçuşlar arasındaki saatler çok fazla uzamışsa geceyi bir yerlerde geçirmeniz gerekebilir. Bunu bazen havaalanında bir otelde veya bizzat havaalanının içinde yapmak mümkündür (örneğin İstanbul Atatürk Havaalanı’nda TAV Airport Hotel vardır). Ancak tüm yolcuların gece olunca bekleme salonunu boşaltmasının istendiği havaalanları da mevcuttur. Bu durumda geceyi şehirde geçirmeniz gerekir. Şehirde konaklamanız gerekirse havaalanının çalışma saatlerini sormayı ve gerektiği durumlarda geceyi geçireceğiniz ülkenin vizesini almayı unutmayın.
Gece konaklamalı aktarmaların hiç rahat olmadığını ancak ucuz olduğunu unutmayın.
Havaalanlarında sadece sigara için ayrılmış özel alanlarda sigara içilebilir. Ancak bu tür alanlar her yerde bulunmaz.
Acele etmekten hoşlanmıyorsanız havaalanına, kayıt başlarken gelmenizi tavsiye ederiz. Yurt dışına uçuyorsanız kalkışa üç saat kala, yurt içine uçuyorsanız kalkışa iki saat kala havaalanına gelmeniz yeterlidir.
Birçok havayolu şirketinin uçuşunda internet üzerinden ya da havaalanındaki kontuar ve kiosklardan önceden kayıt yaptırmak da mümkündür. Bu durumda çok erken gelmenize gerek olmaz.
Ancak yanınızda evcil hayvan veya standart dışı bir bagaj taşıyorsanız ya da yol veya havaalanında trafik sıkışıksa erken gelinmesi daha iyidir.
Grup halinde seyahat ediyor ve uçakta yan yana koltuklarda oturmak istiyorsanız aynı şekilde kayıt başlarken gelmeniz gerekir.
Bazı şehirlerde havaalanına kadar ekspres otobüslerle ulaşmak da mümkündür. Bu otobüsler şehirle havaalanı arasında hiç durmadan (ya da neredeyse hiç durmadan) seferler düzenler. Ekspreslerin İstanbul ve Ankara’da çalıştığı güzergâhlar:
Otobüsler standart toplu taşıma araçlarıdır. Durak sayıları az olduğundan ya da neredeyse hiç durmadıkları için diğer toplu taşıma otobüslerine kıyasla daha hızlı ve daha rahat seyahat edilir.
Ekspres otobüs tarifelerine İETT veya EGO sitelerinden ulaşabilirsiniz.